SP’lerde Parametre Kullanmak

Standart prosedürlerde olduğu gibi SP’lerde de prosedürlere parametre gönderilerek bir sonuç üretilebilmektedir. Yani dışarıdan girdi parametreleri ile değer alabilmektedirler. Parametreli SP’ lerin genel kullanım biçimi şöyledir.

CREATE PROCEDURE prosedür_ismi
( @parametre_ismi veri_tipi, …..)
AS
SQL ifadeleri


Örnek: Bir kullanıcı kodu alındığında o kullanıcıya ait sepette yer alan ürünleri görmek istiyoruz. Bu işlem için tblSepet ve tblUrun tabloları kullanılacaktır.

SP’lerde Değişiklik Yapmak

Bir SP’de değişiklik yapmak için ALTER komutu kullanılmaktadır.
ALTER komutu ile geçen dersimizde anlatmış olduğumuz WITH ENCRYPTION komutu da kullanılabilmektedir. Bildiğiniz gibi WITH ENCRYPTION komutu kodların başkaları tarafından görülmesini engellemektedir.
ALTER komutunun genel kullanım biçimi aşağıdaki gibidir:

ALTER PROCEDURE Prosedür_ismi
AS
SQL ifadeleri

Sp_helptext ‘gunluk’ şeklinde çalıştırıp kodları görmek istediğimizde SP kodları görüntülenmeyecektir.

SP’lerin Oluşturulması

Bir kullanıcı tanımlı prosedür oluşturmanın genel biçimi aşağıda verilmektedir.

CREATE PROC/PROCEDURE prosedür_adı
AS
SQL ifadeleri

NOT: SP oluştururken PROC deyimi yada PROCEDURE deyimi kullanılmaktadır.

Örnek-1: Öğrenciler tablosu aşağıda verilmektedir. Bu tabloyu göz önüne alarak ortalaması 50’nin üzerinde olan öğrencileri bulan bir Stored Procedure yazalım.


CREATE PROCEDURE elliustu
AS
SELECT * FROM Ogrenciler WHERE ortalama >= 50


Oluşturulan SP’yi çalıştıralım. Bir prosedürü çalıştırmak için iki yol vardır. Doğrudan SP’nin ismini yazabilirsiniz yada exec SP_adi yazarak çalıştırabilirsiniz.




Örnek-2: Gün içerisinde yapılan satışları bulan bir SP oluşturalım. Bunun için tblSiparis ve tblSiparisDetay tabloları aşağıda verilmiştir.


Oluşturulacak olan SP aşağıdaki gibi olacaktır.

SP’lerin Çalıştırılması

SP’lerin performansı açısından ne sağladığını anlamak için kodlama aşamasından çalıştırılma aşamasına kadar bütün aşamaları çok iyi anlamak ve bilmek gerekmektedir.
Bu aşamaları şöyle sıralayabiliriz:
Ayrıştırma (Parsing),
Derleme (Compiling),
Çalıştırma (Executing).
Ayrıştırma işlemi sırasında SQL ifadelerinin geçerli olup olmadığı denetlenir.
Veritabanı içinde tablo, VIEW gibi başka nesneler varsa ve bunlara gönderme yapılıyorsa, bu nesnelere ait izinlerin olup olmadığı kontrol edilir.
Sorgu ağacı yada sıra ağacı denilen bir yapı ortaya çıkarılır.
Ardından SP’nin ismi sysobjects tablosuna kaydedilir. Daha sonra da syscomments tablosuna SP’nin kodları kaydedilir.

Derleme aşamasında, bir önceki aşamada oluşturulan sıra ağacı ele alınarak bir çalışma planı çıkartılır.
Bütün çalışma planı üzerinde güvenlik ve yetkiler denetlenir.
Bu çalışma planı, hangi aşamada hangi kontrollerin kullanılacağını veya tabloların kontrol edileceğini içermektedir.

Çalıştırma aşamasında, bir önceki aşamada elde edilen çalışma planı ele alınarak çalıştırma işlemi gerçekleştirilir.
Örneğin bir SELECT ifadesi kullanılmışsa sorgu veri işlemeden sorumlu DML yöneticisine iletilir.
Bir SP eğer ilk defa çağrılıyorsa, bu üç aşama gerçekleştirilir. Eğer daha önce çalıştırıldıysa sorgulama ağacı oluşturma işlemleri yapılmaz ve oldukça hızlı bir şekilde SP’nin derlenmiş hali çalıştırılır. Bunun nedeni SP’lerin derlenmiş birer nesne olmasıdır.

Kullanıcı Tanımlı Stored Procedure

Programcı tarafından programlanan prosedürlerdir.
Konu olarak en fazla üzerinde duracağımız prosedürlerdir.
Geçerli oldukları duruma göre üç’ e ayrılırlar:
Geçici SP’ler,
Yerel SP’ler,
Uzak SP’ler.

Geçici Stored Procedure’ler, özellikle SQL Server’ın eski sürümlerinde kullanılan bir türdür.
Her oturum açıldığında derlenmesi gereken SP’lerdir.
Yerel SP’ler ise, kullanıcı tarafından oluşturulan ve bu ders boyunca üzerinde duracağımız SP’lerdir.
Uzak SP’ler, dağıtık bir modelde tasarlanan ve uzaktaki bir sunucuda yer alan SP’lerdir.

Sistem Stored Procedure

sp_ ile başlayan prosedürlerdir.
Master veri tabanında tutulurlar.
Extended Stored Procedure’de olduğu gibi tam adlarının yazılması zorunluluğu yoktur. Sadece adını yazmak yeterlidir.
İstenirse tam ismi kullanılarak ta çalıştırılabilir fakat böyle bir zorunluluk yoktur.

Örneğin sp_helpdb sistem prosedürü veritabanı yönetim sisteminde yer alan veritabanlarını listeler.

CLR Stored Procedure

CLR (Common Language Runtime), Microsoft’un .NET mimarisi ile birlikte sunduğu yönetilebilir programlama platformudur.
CLR ve .NET dilleri ile SP’ler, kullanıcı tanımlı fonksiyonlar ve Trigger’lar gibi nesneleri kodlamak mümkündür. Dolayısı ile SP ve diğer nesneleri kodlamak için CLR’ ye ihtiyaç vardır. Bununla birlikle SP için çeşitli CLR prosedürleri’de beraberinde gelmektedir.
Güvenlik ve denetim gibi konularda CLR SP’ler, SQL Server için büyük avantaj sağlamaktadır.