29 Kasım 2013 Cuma

Word'de Metnin Görünüşünü Değiştirmek

İncelenecek Konular:
3.1. Giriş
3.2. Metni ve Paragrafları Hızlı Biçimlendirmek
3.3. Karakterlerin Görünüşünü Değiştirmek
3.4. Paragrafların Görüşünü Değiştirmek
3.5. Listeler Oluşturmak ve Değiştirmek

3.1. GİRİŞ

Hazırlamış olduğumuz belgelerin görünüşü, içeriklerin yansıtılmasında bize yardımcı olur. Word 2007, görünüşleri içeriklerine uygun, profesyonel görünen belgeler oluşturulmasını sağlar. Belge içersindeki önemli noktaların dikkat çekmesi ve kolayca anlaşılabilmesi için metni biçimlendirebiliriz.

Bu hafta, Hızlı Stiller üzerinde çalışarak ve tek tek sözcüklerin görünüşünü değiştireceğiz. Daha sonra paragrafları girintileyecek, paragraf hizalamalarını ve aralıklarını değiştirecek, sekme durakları ayarlayacak, satır aralıklarını düzenleyeceğiz. Son olarak, madde işaretli ve numaralı listeler oluşturacak ve bunları biçimlendireceğiz.

3.2. METNİ VE PARAGRAFLARI HIZLI BİÇİMLENDİRMEK

Word 2007, içerik biçimlendirmeyi kolay hale getiren yeni özelliklerin yanı sıra eski özelliklerine yönelik iyileştirmeler içermektedir. Örneğin, yazı tipi boyutu, rengi ve diğer karakter özniteliklerini değiştirmek için kullanılan düğmeler, Giriş sekmesindeki Yazı Tipi grubunda toplanarak kolay erişilebilir hale getirilmiştir. 


Ayrıca pek çok yaygın biçimlendirme düğmesi de seçili metni işaret ettiğimizde görüntülenen Mini Araç Çubuğu'nda yer almaktadır.



Ancak öznitelikleri teker teker uygulamamız gerekmez. Hızlı Stiller’i kullanarak birkaç tıklamayla birçok özniteliği birden değiştirebiliriz. Bu araç Giriş sekmesindeki Stiller grubundadır. 



Hızlı Stil galerileri aşağıdakileri içerir:

  Paragraf stilleri: Bu stilleri başlık, ana metin, üst başlık, alıntı ve liste gibi farklı paragraf türlerine tutarlı bir görünüş kazandırmak için kullanabiliriz.

  Karakter stilleri: Bu stilleri seçili sözcüklerin görünüşünü değiştirmek için kullanabiliriz.

Belirli bir galeride bulunan tüm Hızlı Stiller birbiriyle uyumludur ve belgelerimize tutarlı, profesyonel bir görünüş kazandırır. Geleneksel, Ayırt Edici, Modern, Seçkin gibi adlara sahip Hızlı Stil galerileri arasından seçim yaparak bir stil kümesinden diğerine geçebiliriz. 

Bir stil kümesinin adını işaret ederek, o Hızlı Stil kümesi uygulandığında belgemizin nasıl görüneceğini görmemizi sağlayan canlı önizlemeyi istediğimiz stili seçmemize yardımcı olması için kullanabiliriz. 

Bir Hızlı Stil kümesini uyguladıktan sonra Stilleri Değiştir listesinden farklı bir Hızlı Stil kümesi seçerek bütün belgenin görünüşünü değiştirebiliriz.



3.3. KARAKTERLERİN GÖRÜNÜŞÜNÜ DEĞİŞTİRMEK

Bir Word belgesi içinde yazdığımız metin, belirli bir yazı tipinde görüntülenir. Her yazı tipi ortak bir tasarıma sahip 256 harf, rakam ve simgeden oluşur. Varsayılan ayar olarak yeni bir Word belgesinde metin için kullanılan yazı tipi Calibri’dir, ancak yazı tipini istediğimiz zaman değiştirebiliriz. Kullanılabilir yazı tipleri, yüklenmiş programlara bağlı olarak, bilgisayardan bilgisayara değişir. Ortak yazı tiplerinden bazıları Arial, Verdana ve Times New Roman'dır.

Aşağıdaki öznitelikleri değiştirerek bir yazı tipinin görünüşünü çeşitlendirebiliriz:

Yazı tiplerine ait çeşitli yazı tipi boyutları vardır. Yazı tipi boyutu, taşan kısmı olan (h gibi) harflerin en üstünden başlayarak, sarkan kısmı olan (p gibi) harflerin en altına kadar olan alandır ve nokta ile ölçülür. Bir nokta yaklaşık 0,035 cm'dir.

Yazı tiplerine ait çeşitli yazı tipi stilleri vardır. En yaygın olanlar, normal, italik, kalın ve kalın italiktir.

Yazı tipleri, altı çizili, küçük büyük harfler ya da gölgeler gibi yazı tipi efektleri uygulanarak geliştirilebilir.

Karakterleri birbirinden uzaklaştırarak ya da birbirine yaklaştırarak karakter aralığını değiştirebiliriz.



Uyumlu yazı tipi renkleri bulunan bir palet vardır, ayrıca özel renkler de belirleyebiliriz.



Belge için uygun bir yazı tipi seçtikten sonra, farklı etkiler yaratmak için bu öznitelikleri kullanabiliriz. Biri diğerini iptal eden bazı öznitelikler de vardır ama çoğu birlikte kullanılabilirler. Örneğin, bir bültende farklı başlık düzeylerini ön plana çıkarmak için çeşitli boyutlarda ve yeşilin çeşitli tonlarında bir kalın yazı tipi kullanabiliriz. 

3.3.1. Büyük/Küçük Harf ve Karakter Biçimlendirme

Hazırlamış olduğumuz bir belge üzerinde karakter biçimlendirmeyi kullanma şeklimiz, bu belgenin okuyucuları üzerindeki görsel etkileri arttırabilir. Akıllıca kullanıldığında, karakter biçimlendirme düz bir belgeyi etkileyici ve profesyonel gösterebilir, fakat abartılı kullanıldığında belgenin amatör görünmesine ve anlatılmak istenenden uzaklaşılmasına neden olabilir. Örneğin, aynı belge içinde çok fazla yazı tipi kullanmak deneyimsizliğin göstergesidir. Bu nedenle iki ya da üç yazı tipinden fazlasını kullanmamak gerekir.

Küçük harflerin dikkat çekici olmadığını göz önünde bulundurmak gerekir. Dolayısıyla başlıklar ya da vurgu gerektiren yerlerde büyük harf kullanmak faydalı olabilir. Ancak büyük harflerden oluşan uzun metinler de gözü yorar. Mümkün olduğunca bunlara dikkat etmeliyiz. 

3.4. PARAGRAFLARIN GÖRÜŞÜNÜ DEĞİŞTİRMEK

Word'de bir paragraf, metin yazdıktan sonra Enter tuşuna bastığımızda gerçekleşir. Paragraf bir sözcük, bir cümle ya da birden fazla cümleden oluşabilir. Bir paragrafın görünüşünü değiştirmek için metnin hizalanma biçimini, satır aralığını ve paragraflar arasındaki boşluğu değiştirebiliriz. Ayrıca metnin etrafına kenarlıklar koyabilir ve arka planını gölgelendirebiliriz. Bir paragrafın görünüşünü değiştirmek için kullandığımız ayarların tümüne paragraf biçimlendirme denir.

Word'de paragrafların genişliğini ve sayfaların uzunluğunu metnin bulunduğu alanı tanımlayarak belirleyemeyiz. Bunun yerine sayfanın sağ, sol, üst ve alt kenar boşlukları için boyutları tanımlarız. Belgenin tamamında ya da belgenin belirli bölümlerinde bu kenar boşluklarını tanımlamak için, Sayfa Düzeni sekmesinde yer alan Sayfa Yapısı grubundaki Kenar Boşlukları düğmesini kullanırız.




Sol ve sağ kenar boşlukları belgenin tamamı ya da bir bölümü için ayarlansa da, kenar boşluklarının arasındaki metnin konumunu değiştirebiliriz. Bunu yapmanın en kolay yolu, yatay cetveldeki denetimleri hareket ettirmektir. Sol ve sağ kenar boşluklarından paragraf girintisi yapabiliriz. Ayrıca paragrafın ilk satırının ve daha sonraki satırların nerede başlayacağını belirleyebiliriz.

Sağ girinti ayarlamak, bir paragrafın bütün satırlarının nerede bitmesi gerektiğini belirler, ama bazen yalnızca tek bir satırın nerede bitmesi gerektiğini belirlemek de isteyebiliriz. Örneğin, sayfada dengeli görünmesi için belli bir sözcükten sonra bir başlığı ayırmak isteyebiliriz. Tek bir satırı metin kaydırma sonu ya da satır sonu ekleyerek bitirebiliriz. Ekleme noktasını kesmenin olmasını istediğimiz yere yerleştirdikten sonra, Sayfa Düzeni sekmesinde yer alan Sayfa Yapısı grubundaki Kesmeler düğmesini, sonra da Metin Kaydırmayı tıklarız. Satır sonu sola bükülmüş bir ok ile belirtilir. Satır sonu eklemek yeni bir paragraf başlatmaz, bu nedenle satır sonu ile biten bir metin satırına paragraf biçimlendirme uyguladığımızda biçimlendirme yalnızca o satıra değil paragrafın bütününe uygulanır.

Sayfa boyunca sekme durakları kullanarak metin satırlarını farklı konumlarda hizalayabiliriz. Sekme duraklarını ayarlamanın en kolay yolu yatay cetveli kullanmaktır. Varsayılan ayar olarak sola hizalı sekme durakları, yatay cetvelin altında gri işaretlerle belirtildiği gibi, her 1,25 cm'de yer alır. Özel bir sekme durağı ayarlamak için, istediğimiz sekme durağı türü görünene kadar cetvelin sol ucundaki Sekme düğmesini tıklarız. 



Aşağıdaki seçenekleri kullanabiliriz:
Sol Sekme: Durak ile metnin sol kenarını hizalar.
Orta Sekme: Durak ile metninin ortasını hizalar.
Sağ Sekme: Durak ile metninin sağ kenarını hizalar.
Ondalık Sekme: Durak ile metin içindeki ondalık işaretlerini hizalar.    
Çubuk Sekme: Paragrafta ekleme noktasının bulunduğu yerde durak ile hizalı bir dikey çizgi çizer.

Sekme durağının türünü seçtikten sonra, cetvelde sekme durağını ayarlamak istediğimiz yere tıklarız. Word, ayarladığımız sekme durağının solundaki varsayılan sekme duraklarını kaldırır. Var olan bir özel sekme durağının konumunu değiştirmek için, durağı cetvelde sola ya da sağa sürükleyebiliriz. Bir özel sekme durağını silmek için, cetvelin dışına sürükleriz.

Metni ekleme noktasının sağındaki bir sonraki sekme durağına taşımak için, Tab tuşuna basarız. Metin, sekme durağı türüne göre hizalanır. Örneğin, bir orta sekme durağı ayarlarsak, Tab tuşuna basmak metni, ortası sekme durağına hizalanacak şekilde taşır.

Sekme duraklarına ek olarak, yatay cetvel metnin her satırının nerede başlayıp nerede bittiğini denetlemek için kullanılan girinti işaretçilerini görüntüler. Bu işaretçileri, aşağıda gösterildiği gibi, metni sol ya da sağ kenar boşluğundan girintilemek için kullanırız;
İlk Satır Girintisi: Paragrafın ilk satırını bu işaretçide başlatır.
Asılı Girinti: Paragrafın ikinci ve sonraki satırlarını bu işaretçide başlatır.
Sol Girinti: Metni bu işaretçiye hizalı olacak şekilde girintiler.
Sağ Girinti: Bu işaretçiye ulaştığında metni kaydırır.


Bir paragrafın sol ve sağ kenar boşlukları arasındaki konumunu belirlemek için hizalamasını da değiştirebiliriz. Giriş sekmesinde yer alan Paragraf grubundaki düğmeleri tıklayarak, bir paragrafı dört şekilde hizalayabiliriz:

Sola Hizala: Paragrafın her satırını sola hizalar; sağ kenar hizasız olur.
Sağa Hizala: Paragrafın her satırını sağa hizalar; sol kenar hizasız olur.
Ortala: Paragraftaki her satırın ortasını sol ve sağ kenar boşlukları arasında hizalar, sol ve sağ kenar hizasız olur.
İki Yana Yasla: Her satırı kenar boşlukları arasında hizalar, sol ve sağ kenarlar hizalı olur.



Paragrafların arasındaki boşluğun ayırt edici olması için, Sayfa Düzeni sekmesinde yer alan Paragraf grubundaki Önünde Aralık ve Arkasında Aralık ayarlarını değiştirerek paragrafların arasına boşluk ekleyebiliriz. 



Bir paragraftaki satırlar arasında yer alan boşluğu, Giriş sekmesinde yer alan Paragraf grubundaki Satır Aralığı düğmesini tıklayarak da ayarlayabiliriz.



Seçili paragrafların hizalanma, girinti ve aralıklarında birden fazla düzenleme yapmak istersek, bazen düğmeleri tıklamak ve işaretçileri sürüklemek yerine Paragraf iletişim kutusunu kullanmak daha hızlı olabilir. Paragraf iletişim kutusunu açmak için Giriş ya da Sayfa Düzeni sekmelerinden birindeki Paragraf İletişim Kutusu Başlatıcıyı tıklayabiliriz.





Bir paragrafın gerçekten dikkat çekmesini istiyorsak, etrafına kenarlık koyabilir ya da arka planını gölgelendirebiliriz. Büyük bir etki yaratmak için ikisini birden yapabiliriz. 

Bir paragrafa üç defa tıkladıktan sonra, paragraf seçili duruma gelir. Bu paragrafın etrafına kenarlık ya da arka planını gölgelendirmek için, Giriş sekmesinde yer alan Paragraf grubundaki Kenarlıklar okunu tıklarız ve listenin en altındaki Kenarlıklar ve Gölgelendirme’yi seçeriz. Kenarlıklar ve Gölgelendirme iletişim kutusu açılır.

  
3.5. LİSTELER OLUŞTURMAK VE DEĞİŞTİRMEK

Bir belgede liste halinde sunmak istediğimiz öğeleri genellikle bir paragrafın içine değil, her birini kendine ait bir satıra yazmayı tercih ederiz. Öğelerin sırası önemli olmadığında, örneğin bir işi yerine getirmek için gerekli olan adımların listesini yaparken, madde işaretleri listesi kullanabiliriz. Sıralama önemli olduğunda, örneğin bir işlemde takip edilen adımların listesini yaparken, numaralandırma listesi kullanabiliriz.

Word'de madde işaretleri ya da numaralandırma kullanarak bir liste yazmaya aşağıdaki gibi başlayabiliriz:

Madde işaretli bir liste oluşturmak için paragrafın başına * (yıldız) koyarız ve Space (boşluk) ya da Tab tuşuna basarız.

Numaralı bir liste oluşturmak için paragrafın başına 1. (1'in yanına nokta) yazarız ve Space (boşluk) ya da Tab tuşuna basarız.

İkisinden birini yaptıktan sonra, ilk öğeyi yazıp, Enter tuşuna basarız. Yeni paragraf madde işaretiyle başlar ya da 2 sayısının yanında bir noktayla başlayarak birinci ve ikinci paragraflar numaralı liste olarak biçimlendirilir. Öğeleri yazmak ve Enter tuşuna basmak sonraki madde işaretli ya da numaralı öğeleri ekler. Listeyi canlandırmak için Enter Tuşuna iki kez ya da önce Enter tuşuna sonra Backspace tuşuna basabiliriz.
Bir listeyi oluşturduktan sonra, aşağıdaki gibi değiştirebilir, biçimlendirebilir ve özelleştirebiliriz:

Listedeki öğelerin yerlerini değiştirebilir, yeni öğeler ekleyebilir ya da istenmeyen öğeleri silebiliriz. Liste numaralıysa, Word numaraları otomatik olarak günceller.

Madde işaretli bir listede öğeleri artan ya da azalan şekilde sıralamak için Giriş sekmesinde yer alan Paragraf grubundaki Sırala düğmesini tıklayabiliriz.



Madde işaretli liste için, Paragraf grubundaki Madde İşaretleri okunu tıklayıp Madde İşareti Kitaplığı'ndan seçim yaparak Madde İşareti simgesini değiştirebiliriz. Ayrıca, Madde İşaretleri okunu tıkladıktan sonra Yeni Madde İşareti Tanımla'yı tıklayarak özel bir madde işareti de tanımlayabiliriz.




Numaralı liste için, Paragraf grubundaki Numaralandırma okunu tıklayıp, Numaralandırma Kitaplığı'ndan seçim yaparak numara stilini değiştirebiliriz. Numaralandırma okunu tıkladıktan sonra Yeni Sayı Biçimi Tanımla'yı tıklayarak özel bir stil tanımlayabiliriz.



Paragraf grubundaki Çok Düzeyli Liste düğmesini tıklayıp, Liste Kitaplığından seçim yaptıktan sonra listeyi yazarak çok düzeyli bir madde işaretli liste, numaralı liste ya da anahat oluşturabiliriz. 



Yatay cetvel üzerindeki girinti işaretlerini sürükleyerek listenin girintilenmesini değiştirebiliriz. Listeler, diğer satırlara göre sola doğru "girintisi azaltılmış" şekilde oluşturulur ve hem listenin genel girintisini, hem de ilk satırın diğer satırlarla ilişkisini değiştirebiliriz.

BÖLÜM ÖZETİ

Hızlı Stiller kullanarak, belgemize profesyonel bir görünüş verebiliriz. 

Belge içersinde yer alacak karakterleri neredeyse sınırsız sayıdaki yazı tipi, boyut, stil ve efekt kombinasyonlarıyla biçimlendirebiliriz. Ancak en iyi sonucu almak için birkaç taneden fazla kombinasyon kullanmamaya dikkat etmeliyiz.

Paragrafların görünüşünü, girintileri, aralıkları ve hizalamaları değiştirerek veya sekme noktaları ayarlayarak değiştirebiliriz. Tutarlı bir görünüşe sahip belgeler oluşturmak için, bu biçimlendirme seçeneklerini makul bir şekilde kullanmalıyız.

Madde işaretli ve numaralı listelerin kullanımı ile bilgiler kolay okunur ve anlaşılır. Eğer hazır madde işaretli ve numaralı liste stilleri ihtiyacımızı karşılamıyorsa, kendi stillerimizi tanımlayabiliriz.