7 Ekim 2016 Cuma

C Programlama Dili Elemanları


1.C Tanımlayıcıları

Programcı tarafından oluşturulurlar.
Programdaki değişkenleri, sabitleri, kayıt alanlarını, özel bilgi tiplerini vb. adlandırmak için kullanılan kelimelerdir.
Tanımlayıcılar, yerini tuttukları ifadelere çağrışım yapacak şekilde seçilmelidir.
İngiliz alfabesindeki A-Z veya a-z arasındaki 26 harf ile 0-9 arası rakamlar kullanılabilir.
Sembollerden sadece alt çizgi _ kullanılabilir.
Tanımlayıcı isimleri harfle veya alt çizgiyle başlayabilir.
Tanımlayıcı ismi, rakamla başlayamaz veya sadece rakamlardan oluşamaz.
Tanımlayıcılar boşluk karakterini içeremezler.

2.C Anahtar Sözcükleri
C dilinde 32 adet anahtar sözcük vardır ve hepsi küçük harfle yazılır. Anahtar sözcükler tanımlayıcı olarak kullanılamazlar.

3.C Veri Türleri
Veri tipi (data type) program içinde kullanılacak değişken, sabit, fonksiyon isimleri gibi tanımlayıcıların tipini, yani bellekte ayrılacak bölgenin büyüklüğünü, belirlemek için kullanılır.
Bir programcı, bir programlama dilinde ilk olarak öğrenmesi gereken, o dile ait veri tipleridir. Çünkü bu, programcının kullanacağı değişkenlerin ve sabitlerin sınırlarını belirler.
C programlama dilinde 5 tane temel veri tipi bulunmaktadır.
char: karakter veriler
int: tamsayı veriler
float: tek duyarlıklı kayan noktalı sayılar
double: Çift duyarlıklı kayan noktalı sayılar
void: Değer içermeyen verilerdir.

Bazı özel niteleyiciler temel tiplerin önüne gelerek onların türevlerini oluşturur:
short
long
unsigned
Niteleyiciler değişkenin bellekte kaplayacağı alanı değiştirilebilirler.
Kısa (short), uzun (long), ve normal (int) tamsayı arasında yalnızca uzunluk farkı vardır. Eğer normal tamsayı 32 bit (4 bayt) ise uzun tamsayı 64 bit (8 bayt) uzunluğunda ve kısa tamsayı 16 biti (2 bayt) geçmeyecek uzunluktadır.

İşaretsiz (unsigned) ön eki kullanıldığı taktirde, veri tipi ile saklanacak değerin sıfır ve sıfırdan büyük olması sağlanır. İşaretli ve işaretsiz verilerin bellekteki uzunlukları aynıdır. Fakat, işaretsiz tipindeki verilerin üst limiti, işaretlinin iki katıdır.

Kısa ve uzun tamsayı tutacak tanımlayıcılar için int anahtar kelimesinin yazılmasına gerek yoktur.
short s;  /* short int s; anlamında */
long k;   /* long int k;  anlamında */

Bir C programı içerisinde, veri tiplerinin bellekte kapladığı alan sizeof operatörü ile öğrenilebilir. İlgi çekici olan, bu alanların derleyiciye??? ve işletim sistemine??? bağlı olarak değişiklik göstermesidir.


4.C Değişkenleri
Değişken, program içinde kullanılan değerlere bellek üzerinde açılan alanlardır. Bu alanlar bir değişken ismi ile anılır.
Değişken isimlendirilmeleri, tanımlayıcı kurallarına uygun biçimde yapılmalıdır.
C’de tüm değişkenler kullanılmadan önce programa bildirilmelidir.
Bu bildirim esnasında, değişkenin veri türü belirlenir.
Örnek:
veri_türü değişken_adı;
int sayac;

Örnekler
int x;
int x1, y1, z1;
long d, d1;
char c;
char c1, c2, c3;
float a;
float a1, a2, a3;
int u[3];
float k[10*20];

Örnekler
int x = 1;
int x1 = 10, y1 = 20, z1 = 30;
char c = ‘a’;
float a = 123.45;


5. C Sabitleri

Sabit bildirimi, başlangıç değeri verilen değişken bildirimi gibi yapılır.
Ancak, veri tipinin önüne const anahtar sözcüğü konmalıdır.
Sabit içerikleri program boyunca değiştirilemez. Yalnızca kullanılabilir.
Genellikle, sabit olarak bildirilen değişken isimleri büyük harflerle, diğer değişken isimlerinin ise küçük harflerle yazılması (gösterilmesi) C programcıları tarafından geleneksel hale gelmiştir.
Örnekler:
const float PI = 3.142857;
const double NOT= 12345.8596235489;
const int EOF= -1;
const char[] = "devam etmek için bir tuşa basın...";


6.C Operatörleri
Operatörler, değişkenler veya sabitler üzerinde matematiksel ve karşılaştırma işlemlerini yapan simgelerdir. Yani bir operatör bir veya daha fazla değişken üzerinde işlem yapan semboldür.

C programlama dilinde 4 tip operatör bulunmaktadır.
Aritmetik Operatörler
Atama Operatörleri
Karşılaştırma Operatörleri
Mantıksal Operatörler

C Operatörleri – Aritmetik Operatörler
Örnekler:
a = b + 10;
c = d + c * e –f /g + h % j;
z = u[1] * u[2];
x = 10;
a = b = c = 0;

C Operatörleri – Atama Operatörleri
Bu operatörler bir değişkene, bir sabit veya bir aritmetik ifade atamak (eşitlemek) için kullanılır.
Birleşik atama: Bazı ifadelerde işlem operatörü ile atama operatörü birlikte kullanılarak, ifadeler daha kısa yazılabilir.
Eğer ifade
     değişken = değişken [operatör] aritmetik ifade;
şeklinde ise, daha kısa bir biçimde
    değişken [operatör]= aritmetik ifade;
olarak yazılabilir.

Örnek: Aşağıdaki işlemlerden sonra a, b ve c’nin son değerleri ne olur?
a = 5;   
b = a++; 
c = ++a; 

Atama Sonrasında
a=7
b=5
c=7

Örnek: Aşağıdaki işlemlerden sonra i’nin son değerleri ne olur?
int i = 1;
i++;
++i;
i += 1 + i++;
i = i + 1;

Atama Sonrasında
i=9